رویکردهای تفسیری ریزش و سنت های قرآنی
ایشان با اشاره به اینکه بحث ریزشها و رویشها را میتوان از چند منظر مورد بررسی قرار داد گفت: ریزشها و رویشها را می توان در قرآن، تاریخ ادیان، تاریخ اسلام و نهایت تاریخ انقلاب اسلامی مورد مداقه قرار داد.
ایشان افزودند: از منظر تاریخی از همان ابتدای داستان خلقت آدم، هابیل و قابیلی وجود داشتند که عمل قابیل موجب شد که وی دچار انحطاط و ریزش شود. در داستان زندگی حضرت نوح(ع) نیز این موضوع را می توان ملاحظه کرد. علی رغم اینکه حضرت نوح نبی(ع)، جزو پیامبران الوالعزم محسوب می شوند و بنابراین بدون تردید، در تربیت فرزند خود کوتاهی نکرده است، اما می بینیم که فرزند وی دچار ریزش و در نتیجه مستوجب عذاب الهی شد. در قرآن کریم در کنار این موضوعات، به داستان دو همسر پیامبران الهی (حضرت نوح و حضرت لوط) که گرفتار ریزش شده اند نیز اشاره شده است.
همراه دیرینه امام خمینی(ره) و رهبر فرزانه انقلاب، با اشاره به اینکه در تاریخ اسلام نیز مثال های زیادی برای مسأله ریزشها وجود دارد گفت: در دوران حضرت رسول(ص) نیز نظریه ریزشها و رویشها وجود داشت. بعضا افرادی که اسلام آورده و جزو اصحاب پیامبر(ص) بودند دچار ریزش شدند که برخی از آیات مربوط به بحث ارتداد، درباره همین افراد است. البته بعد از رحلت پیامبر(ص) موضوع ریزشها از شدت بیشتری برخوردار شد به طوری که طبق احادیث، جز چند نفر، مابقی از وصایای پیامبر(ص) عدول کرده و در نتیجه ریزش کردند. شگفت آور آنکه حتی برخی از کسانی که در این دوره هم دچار ریزش نشده و در ماجرای سقیفه در کنار حضرت امیر(ع) باقی ماندند، در دوران حکومت آن حضرت در مقابل او قرار گرفته و جنگ بزرگی به نام جمل را به وجود آوردند.
حجت الاسلام و المسلمین رحیمیان با اشاره به سخن امام خمینی که فرمودند قرآن کتاب تاریخ نیست، کتاب انسان سازی است اضافه کرد: در قرآن کریم می توان آیات زیادی را پیرامون عوامل و دلایل مسأله ریزشها مورد بررسی قرار داد. برای مثال در آیات 175 تا 177 سوره اعراف، خداوند کسی را مثال می زند که اگرچه زمانی جزو مؤمنان محسوب می شد اما به دلیل پیروی از شیطان دچار «انسلاخ» شد. قرآن برای این شخص می گوید که وی به زندگی مادی و دنیوی چسبید. یعنی به این دنیا دلبستگی پیدا کرد و در نتیجه دنیا را بر عقبی ترجیح داد. وی تا جایی دچار پیروی از شیطان شد که در نهایت با آنکه زمانی جزو مؤمنان به حساب می آمد اما ریزش کرده و جزو مغضوبین قرار گرفت.
ایشان در ادامه در ذیل آیات 27 تا 29 سوره فرقان توضیح داد: در این آیات گفته می شود که روز قیامت، فرد «ظالم» از شدت حسرت، دو دستان خود را گاز می گیرد. البته در اینجا مراد از ظالم کسی است که به خود ظلم کرده است. در حقیقت آن کسی که به دیگران ظلم می کند، پیش از هر کسی به خود ظلم کرده است. آنهایی که روز عاشورا در مقابل امام حسین(ع) قرار گرفته و او را به شهادت رساندند، به خودشان ظلم کرده اند. بنابراین فرد ظالم با ظلم به خود، زمینه های ریزش خود را به وجود می آورد.
حجت الاسلام و المسلمین رحیمیان در مثالی دیگر، به آیات 25 تا 30 سوره محمد(ص) اشاره کرده و ادامه داد: باید خیلی مراقب باشیم زیرا این آیات در مورد کسانی است که بعد از آنکه به طریق هدایت گرویدند به دلیل آنکه شیطان بر آنان «تسویل» کرد و سرابی را به جای آب حقیقت نشانشان داد، فریب خورده و دچار انحطاط شدند. البته این موضوع نیز مهم است که بدانیم شیطان وقتی می خواهد انسان را گمراه کند، آنقدر آرام و نامحسوس این کار را انجام می دهد که انسان متوجه آن نمی شود. حتی در داستان حضرت آدم(ع) آمده است که وی از باب خیرخواهی وارد شد و قسم خورد که من ناصح شما هستم.
آموزه های نظریه ریزش در تحولات انقلاب
ایشان در ادامه افزودند: در حالت تسویل و فرشته نمایی شیطان، این افراد کارشان به جایی می کشد که با کسانی همنیشین می شوند که از احکام خداوند کراهت دارند. همنشینی با چنین افرادی به قدری خطرناک است که حتی می تواند شخصی را که روزگاری قائم مقام رهبری بوده نیز دچار ریزش شود. این شخص آنقدر با لیبرال ها مصاحبت و همنشینی کرد که آخر سر فتوا داد که لمس و تماس دست محرم و نامحرم اشکالی ندارد. چیزی که در تاریخ تشیع سابقه نداشته است.
ایشان در توضیح به بحث ریزشها و رویشها در انقلاب اسلامی گفت: بعضی ها در گفتار خود چنین اظهار می کنند که ما بعد از دوران امام خمینی بود که دچار ریزش اجباری شدیم چون یاران امام منزوی شده اند در حالی که این مسأله کاملا اشتباه است و در زمان امام نیز ریزش های فراوانی اتفاق افتاد. برای مثال کسی چون شیخ علی تهرانی شخصیتی است که از نزدیک ترین شاگردان امام خمینی محسوب می شد. اعتقاد و ارادتش به امام آنقدر آتشین بود که هیچ کس به گرد پایش نمی رسید. آدم باسواد و مجتهدی هم بود. هم مباحثه مرحوم سید مصطفی بود. اما همین شخص به دلیل هوی و هوس و پیروی از شیطان، کارش بدانجا کشید که سر از رادیو بغداد در آورد و رکیک ترین دشنامها را علیه امام و انقلاب بیان کرد.
وی ادامه داد: در زمان امام حتی مرجع تقلید و «آیتالله العظمی»یی داشتیم که دچار ریزش شد و تا جایی پیش رفت که حسب اسناد موجود، در طرح کودتا برای براندازی انقلاب اسلامی نیز مشارکت داشت. امروز نیز می بینیم که لیبرال ها و برگشتگان از انقلاب، حامی او شده اند. البته این حرف هایی که می زنند دروغ است. من خودم در آن زمان جزو کسانی بودم که به دستور امام به خانه وی سر می زدم.
حجت الاسلام و المسلمین رحیمیان به ماجرای قائم مقام رهبری هم اشاره کرد و گفت: همنشینی با لیبرال ها موجب شد که وی نیز دچار ریزش شود. بنده خود شاهد بودم که امام چقدر تلاش کردند که وی دچار ریزش نشود. اواخر سال 67، من و سه نفر از دوستان نیز پیش او رفتیم تا بلکه بتوانیم مانع از جدایی وی از انقلاب و امام شویم. اما او به دلیل حمایت از انسان فاسدی چون مهدی هاشمی، پذیرای سخن حق نبود.
ایشان در ادامه به ماجرای حوادث انتخابات 88 نیز پرداخته و گفتند: همان شنبه پس از انتخابات، رهبری آقای موسوی را فرخواندند تا اگر حرفی دارند گفته و دستور پیگیری مسائلش را صادر کنند. رهبری برای اینکه او و افرادی دیگر دچار ریزش نشوند اقدامات زیادی را انجام دادند: هیأت شش نفره رسیدگی به شکایات را راه اندازی کردند، زمان رسیدگی به شکایات را تمدید کردند، دستور دادند تا به صورت رندم (تصادفی) بعضی از صندوق ها را بازشماری مجدد کنند، نمایندگان کاندیداها را فرا خوانده و چندین ساعت پای حرفشان نشستند و... . همه این تلاش ها را کردند که تا می توانند جلوی ریزشها گرفته شود، اما برخی گویا خود تمایل به جدایی از انقلاب داشتند.
ملاک فرا تاریخی امیرالمؤمنین (ع) برای شناخت حق و باطل
حجت الاسلام و المسلمین با اشاره به ملاک تشخبص حق و باطل افراد و گروه ها گفت: مهم ترین ملاک برای تشخیص حق و باطل در تفکر اسلامی و شیعی در کلام حضرت امیرالمومنین(ع) وجود دارد. آن حضرت در پاسخ به سؤال کسی که در جنگ جمل از وی پرسید چگونه ممکن است جبههای که در آن اشخاصی چون طلحه و زبیر و عایشه وجود دارند، باطل باشد، فرمودند: همانا حق و باطل با افراد و مقامات سنجیده نمی شود. حق را بشناس تا اهل آن را بشناسی و باطل را بشناسی تا اهل آن را بشناسی.
فرمول امام خمینی برای مصونیت از ریزش
ایشان در پایان با اشاره به اینکه امام خمینی دو شاحص مهم برای تشخیص و معیار حق و باطل و نزدیکی و دوری افراد از آن مشخص کرده اند افزودند: در بعد ایجابی، امام فرمودند که پشتیبان ولایت فقیه باشید تا به انقلاب آسیبی نرسد. بنابراین ولایتمداری افراد یک شاخص مهم است. در بعد سلبی نیز امام فرمودند اگر دیدید که دشمن از شما تعریف می کند، بدانید که دچار اشتباه شده اید. بنابراین باید ملاحظه کرد که افراد و گروه ها در چشم دشمن چگونه اند و دشمنان به کدام یک از افراد و گروه ها تمایل دارند.
یادآور می شود سلسله درس گفتارهای تمام شدگی مدرنیته و ناتمامی صیرورت انقلاب اسلامی، در هفته های بعد و با حضور اساتید و کارشناسان دیگر، در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی ادامه خواهد یافت.
نظرات شما عزیزان:
|